Κεφάλαιο 13

13Α. Λεξιλόγιο

Ουσιαστικά

(1θ) fiducia -ae: εμπιστοσύνη [χωρίς πληθυντικό αριθμό]

(1θ) luna -ae: σελήνη, φεγγάρι [χωρίς πληθυντικό αριθμό]

(1θ) pugna - ae: μάχη

(1θ) stella, -ae: αστέρι, άστρο

(2α) legatus, -i: ύπαρχος, υπαρχηγός

(2ο) monstrum, -i: παράξενο θέαμα, φοβερό θέαμα

(3α) imperator, imperatoris: στρατηγός

(3α) rex, regis: βασιλιάς

(3α) terror, terroris:τρόμος [χωρίς πληθυντικό αριθμό]

(3θ) ars, artis: τέχνη

(3θ) nox, noctis: νύχτα [γενική πληθ.: noctium]

(3θ) ratio, rationis: φύση, λογική [χωρίς πληθυντικό αριθμό]

(4α) aditus, -us: προσέγγιση

(4α) exercitus, exercitus: στρατός

(4α) metus, -us: φόβος

(4α) motus, -us: κίνηση

(4α) status, -us: στάση

Επίθετα

(2) Paulianus, Pauliana, Paulianum: του Παύλου

(2) repentinus, -a, -um: ξαφνικός

(2) serenus, -a, -um: ξάστερος, καθαρός

(3) alacer, alacris, alacre: πρόθυμος, με αναπτερωμένο το ηθικό

(3) illustris, illustris, illustre: λαμπρός, ένδοξος

(3) liberalis, liberalis, liberale: ελευθέριος

Ρήματα

(1) disputo, disputavi, disputatum, disputare: πραγματεύομαι, μιλώ για ...

(3) amitto, amisi, amissum, amittere: χάνω

(3) deficio, defeci, defectum, deficere: χάνομαι, παθαίνω έκλειψη

(3) gero, gessi, gestum, gerere: διεξάγω, κάνω

(3) invado, invasi, invasum, invadere: εισχωρώ, καταλαμβάνω, πιάνω

(3) mitto, misi, missum, mittere: στέλνω

(3) vinco, vici, victum, vincere: νικώ

Προθέσεις, επιρρήματα, σύνδεσμοι

adversus: εναντίον [adversus Persen=cum Perse]

subito: ξαφνικά

quia: επειδή

ob: εξαιτίας 

ac: και

13Β. Μετάφραση

Ο Σουλπίκιος Γάλλος ήταν ύπαρχος του Λεύκιου Αιμίλιου Παύλου που πολεμούσε ενάντια στο βασιλιά Περσέα. Μια ξάστερη νύχτα έγινε ξαφνικά έκλειψη της σελήνης. Τρόμος έπιασε τις ψυχές των στρατιωτών από (αυτό) το ξαφνικό φοβερό θέαμα και ο στρατός έχασε το ηθικό του. Τότε ο Σουλπίκιος Γάλλος πραγματεύθηκε (σε ομιλία του) τη φύση του ουρανού και τη στάση και τις κινήσεις των άστρων και της σελήνης και μ’ αυτόν τον τρόπο έστειλε το στρατό στη μάχη με αναπτερωμένο το ηθικό. Έτσι τα «ελευθέρια μαθήματα» του Γάλλου άνοιξαν τη νίκη για τη λαμπρή εκείνη νίκη του Αιμίλιου Παύλου. Επειδή αυτός κατανίκησε το φόβο του ρωμαϊκού στρατού, ο στρατηγός μπόρεσε να νικήσει τους εχθρούς.