Κεφάλαιο 17

17Α. Λεξιλόγιο

Ουσιαστικά

(1θ) causa, -ae[1]: αιτία

(1θ) lacrima, -ae: δάκρυ

(2α) Gallus, -i: Γαλάτης

(2α) Germanus, -i: Γερμανός

(2ο) castra, castrorum: στρατόπεδο [χωρίς ενικό αριθμό]

(2ο) fatum, -i: μοίρα, πεπρωμένο

(2ο) periculum, -i: κίνδυνος

(2ο) tabernaculum, -i: σκηνή

(2ο) testamentum, -i: διαθήκη

(3α) mercator, mercatoris: έμπορος

(3α) pudor, pudoris: ντροπή

(3α) timor, timoris: φόβος 

(3θ) magnitudo, magnitudinis: μέγεθος

(3θ) virtus, virtutis: ανδρεία

(3θ) vox, vocis: φωνή

(3ο) corpus, corporis: σώμα

(4α) exercitus, -us: στρατός

(4α) vultus, -us: πρόσωπο

Επίθετα

(2) magnus, magna, magnum: μεγάλος

(2) peritus, perita, peritum: έμπειρος

(3) communis, communis, commune: κοινός

(3) familiaris, familiaris, familiare: φίλος, γνωστός, οικείος

(3) incredibilis, incredibilis, incredibile: απίστευτος

(3) ingens, ingens, ingens: πελώριος

Αντωνυμίες

alius, alia, aliud: άλλος

hic, haec, hoc: αυτός

nonulli, nonullae, nonulla: μερικοί [αόριστη αντωνυμία]

totus, tota, totum: όλος

Ρήματα

possum, potui, posse: μπορώ, δύναμαι

(1) miseror, miseratus sum, miseratum, miserari: κλαίω, θρηνώ

(1) obsigno, obsignavi, obsignatum, obsignare: υπογράφω και σφραγίζω

(1) occupo, occupavi, occupatum, occupare: καταλαμβάνω, πιάνω

(1) perturbo, perturbavi, perturbatum, perturbare: ταράσσω

(1) praedico, praedicavi, praedicatum, praedicare: διακηρύσσω[2]

(2) habeo, habui, habitum, habere: έχω

(2) remaneo, remansi, remansum[3], remanere: παραμένω

(2) teneo, tenui, tentum, tenere: κρατώ

(3) abdo, abdidi, abditum, abdere: κρύβω

(3) adduco, adduxi, adductum, adducere: επηρεάζω, παρασύρω

(3) cupio, cupivi, cupitum, cupere: επιθυμώ

(3) discedo, discessi, discessum, discedere: φεύγω

(3) fingo, finxi, fictum, fingere: πλάθω, κατασκευάζω

(3) mitto, misi, missum, mittere: στέλνω, ρίχνω

(3) queror, questus sum, questum, queri: παραπονούμαι

Προθέσεις, επιρρήματα, σύνδεσμοι

(Ε) etiam: ακόμη και

(Ε) paulatim: λίγο-λίγο

(Σ) aut: είτε

17Β. Μετάφραση

Μεγάλος φόβος έπιασε το στράτευμα από τις διαδόσεις των Γαλατών και των εμπόρων, που διαλαλούσαν ότι οι Γερμανοί είχαν φοβερή σωματική διάπλαση και απίστευτη ανδρεία. Άλλοι (από τους Ρωμαίους) ήθελαν να φύγουν προβάλλοντας ο καθένας και μια δικαιολογία. Μερικοί έμεναν σπρωγμένοι από ντροπή. Αυτοί δεν μπορούσαν ούτε να προσποιηθούν ούτε να κρατήσουν τα δάκρυά τους: κρυμμένοι στις σκηνές τους είτε παραπονιόντουσαν για τη μοίρα τους [έκλαιγαν τη μοίρα τους] είτε μαζί με τους φίλους τους θρηνολογούσαν για τον κοινό κίνδυνο. Σε όλο το στρατόπεδο υπέγραφαν και σφράγιζαν διαθήκες [Σε όλο το στρατόπεδο έγραφαν τις διαθήκες τους]. Από τις διαδόσεις και το φόβο τους ταράζονταν σιγά σιγά ακόμα και αυτοί που θεωρούνταν έμπειροι στα στρατιωτικά ζητήματα.

---

[1] Το ουσιαστικό causa (=αιτία) με αντωνυμίες απαντά σε στερότυπες φράσεις, όπως: ea de causa, ob eam causam, ob illam causam, his de causis. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με το ουσιαστικό causa και να μην το συγχέουμε με την καταχρηστική πρόθεση causa, η οποία συντάσσεται με γενική (causa + γενική) και δηλώνει την αιτία ή προς χάρη ποίου γίνεται κάτι. Π.χ.: honoris causa [= χάρη της τιμής]

[2] Το ρήμα praedico, praedicavi, praedicatum, praedicare: διακηρύσσω, τονίζεται στην προπαραλήγουσα, δηλαδή práedico. Προσοχή να μη συγχέεται με το ρήμα (3) praedico, praedixi, praedictum, praedicere: προλέγω, το οποίο τονίζεται στην παραλήγουσα, δηλαδή praedíco. 

[3] Το ρήμα remaneo δεν έχει παθητική μετοχή. Στη θέση της χρησιμοποιούμε συνήθως τη μετοχή mansus, mansa, mansum του ρήματος (2) maneo, mansi, mansum, manere: μένω, περιμένω, μολονότι δεν έχει ακριβώς την ίδια σημασία.